దేశంలోని ఓటర్లకు ఎన్నికల్లో నిలబడే అభ్యర్థులు నచ్చని పక్షంలో ఎవ్వరికీ ఓటు వేయకుండా నోటా ఆప్షన్‌ అందుబాటులో ఉన్న సంగతి తెలిసిందే. గత ఐదేళ్లలో దేశంలో జరిగిన సార్వత్రిక, ఆయా రాష్ట్రాల్లో అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో 1.29 కోట్ల మంది ఓటర్లు నోటాకు ఓటు వేసినట్లు వెల్లడైంది. ఇందుకు సంబంధించిన వివరాలను అసోసియేషన్‌ ఫర్ డెమొక్రాటిక్‌ రిఫార్మ్స్ (ఏడీఆర్) వెల్లడించింది. 2018 నుంచి 2022 వరకు నోటాకు పడిన ఓట్ల సరళిని ఏడీఆర్, నేషనల్‌ ఎలక్షన్‌ వాచ్‌ (ఎన్‌ఈడబ్య్లూ) విశ్లేషించింది. ఈ మధ్యకాలంలో మొత్తంగా అన్ని అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో 64 లక్షల ఓట్ల నోటాకు పడినట్లు తేలింది. ఇక లోకసభ ఎన్నికల విషయాని కొస్తే బిహార్‌లోని గోపాల్‌ గంజ్‌ పార్లమెంట్‌ నియోజకవర్గంలో అత్యధికంగా 51660 ఓట్లు నోటాకు పోలయ్యాయి. అతి తక్కువ మాత్రం లక్షద్వీప్‌లో 100 ఓట్లు నోటాకు పడ్డాయి.
అరుణాచల్‌ ప్రదేశ్‌, నాగాల్యాండ్‌ రాష్ట్రాల్లోని నియోజకవర్గాల్లో ప్రత్యర్థులు ఎవ్వరూ లేకపోవడంతో అక్కడ నోటాకు కూడా ఒక్క ఓటు పడలేదు. దాదాపుగా అన్ని రాష్ట్రాల్లో నోటాకు ఓటు విలువ పెరుగతోందని స్పష్టం చేసింది ఏడీఆర్. ఏదైనా నియోజకవర్గం ఎన్నికల్లో పోటీలో ఉన్న అభ్యర్థులకు వచ్చిన ఓట్ల కంటే నోటా కు ఎక్కువ ఓట్లు వస్తే గెలుపు ఎవ్వరిదీ కాదని ప్రకటించాలని ఏడీఆర్ సిఫార్సు చేస్తోంది. మళ్లీ ఎన్నికలు నిర్వహించి అంతకుముందు పోటీల్లో ఉన్న అభ్యర్థులు మళ్లీ పోటీ చేయడానికి అనర్హులుగా ప్రకటించాలని డిమాండ్‌ చేస్తోంది.
నోటాను మొదటిసారిగా1976 యూఎస్‌లోని కాలిఫోర్నియాలోని శాంటా బార్బరా కౌంటీలో అధికార ఎన్నికల్లో మొదటిసారి పైన ఏమి లేదు అనే బ్యాలెట్‌ పేపర్‌లో ఎంపిక ద్వారా ప్రాముఖ్యంలోకి వచ్చింది. 2009 లో సుప్రీంకోర్టు అదేశాలనుసారం భారత ఎన్నికల సంఘం నన్‌ ఆఫ్‌ ది ఎబౌ అనే ఆప్షన్‌ ద్వారా భారత దేశ ఎన్నికల చరిత్రలోకి నోటా వచ్చింది.
